Πέμπτη 31 Μαΐου 2012

Ο νέος πόλεμος των αγωγών μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράκ. Ο ρόλος των Κούρδων. Al Jazeera




Ο Τσεϊχάν είναι ο γιγαντιαίος τερματικός σταθμός του αγωγού Μπακού-Τσεϊχάν. Παιδί της προεδρίας του Κλίντον, μεταφέρει τουλάχιστον ένα εκατομμύριο βαρέλια καθημερινά.

Το Κουρδιστάν του Ιράκ από την άλλη αποτελεί παράδεισο ενέργειας. Εκτιμάται ότι έχει αποθέματα φυσικού αερίου ανάμεσα στα τρία με έξι τρις κυβικά μέτρα και 45 δις βαρέλια πετρελαίου. Οι Κούρδοι του Ιράκ ονειρεύονται να εκμεταλλευτούν αυτό το θησαυρό δίχως τη συγκατάθεση της Βαγδάτης.

Για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν η Τουρκική Ανατολία αποφάσιζε να κατασκευάσει έναν αγωγό πετρελαίου που θα την ένωνε με το Ιράν, για τις ανάγκες της, φυσικά χωρίς να ρωτήσει την Άγκυρα.

Περίπου μια εβδομάδα νωρίτερα ο Αστί Χαουράμι, ο υπουργός ενέργειας του Κουρδιστάν που βρίσκεται στο Ιράκ ανακοίνωσε ότι οι Κούρδοι του Ιράκ θα κατασκευάσουν έναν αγωγό του ενός εκατομμυρίου βαρελιών την ημέρα που θα ενώνει την περιοχή με τον σταθμό του Τσεϊχάν στην Τουρκία. Ο Τανέρ Γιλντίζ υπουργός ενέργειας της Τουρκίας δεν διέψευσε την πληροφορία.

Αυτές οι εξελίξεις έλαβαν χώρα αφού ο πρωθυπουργός του Ιράκ Νουρί Αλ-Μαλίκι δήλωσε ότι η Τουρκία βρίσκεται ένα βήμα από το να χαρακτηριστεί εχθρικό κράτος. Την ίδια ημέρα τούρκικες σημαίες κάηκαν στη Βασόρα.

Η Βαγδάτη έχει ήδη αποκηρύξει το σχέδιο ως παράνομο. Ωστόσο αν τα σχέδια προχωρήσουν η Βαγδάτη έχει να επωφεληθεί σημαντικά από τον αγωγό, καθώς μονάχα το 17 τοις εκατό των εσόδων θα καταλήγει στην κουρδική περιοχή. Το υπόλοιπο θα το καρπώνεται Η Βαγδάτη.


 Οι σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης των Κούρδων και του Μαλίκι βρίσκονται στο χειρότερο σημείο τους καθώς μεταξύ άλλων οι Κούρδοι απείλησαν να διακόψουν τις εμπορικές τους σχέσεις με τη Βαγδάτη. Ένα χρόνο πριν η κουρδική κυβέρνηση προχώρησε σε υπογραφή συμφωνίας με την Exxon Mobil παρακάμπτοντας τη συγκατάθεση της Βαγδάτης.

Από την άλλη η Τουρκία σε μια κρίση νεο-οθωμανισμού φλερτάρει με τους σουνίτες στη Μέση Ανατολή και εναντιώνεται στο αλεβίτικο καθεστώς του Άσσαντ. Για την ώρα αντιμετωπίζει τους Κούρδους του Ιράν ως προτιμότερους συμμάχους από τον συνεργάτη της Τεχεράνης Μαλίκι.

Ωστόσο πρόκειται για άσπονδους φίλους. Ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας είναι το Ιράκ. Το μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων περνά από την ημι-αυτόνομη περιοχή των Ιρακινών Κούρδων. Φαίνεται ότι το κλειδί για την Τουρκία είναι να υποτάξει τις επιθυμίες του ΠΚΚ στη διοίκηση των Κούρδων του Ιράκ.

Η προτεραιότητα της είναι να χαλιναρωθούν οι φιλοδοξίες των Κούρδων της Τουρκίας σε μια ενδεχόμενη ανεξαρτητοποίηση του Κουρδιστάν του Ιράκ. Η στρατηγική της λοιπόν έγκειται στο να θέσει τον πατριωτισμό των Κούρδων των δυο χωρών σε στεγανά. Έτσι η πλήρης ρήξη με το καθεστώς της Βαγδάτης, ακόμη και αν τα οικονομικά συμφέροντα της Τουρκίας το επιτάσσουν, δεν είναι καλή ιδέα.

Όσο για το Κουρδιστάν, όσο πιο γρήγορα κινηθεί σε σχέση με τις όποιες διεκδικήσεις του τόσο καλύτερα για την επιτυχία του, καθώς όσο περνά ο καιρός και η παραγωγή πετρελαίου του υπόλοιπου Ιράκ αυξάνεται μειώνεται η σχετική δύναμη του Κουρδιστάν.

Το δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση του Κουρδιστάν έχει αναβληθεί για πέντε χρόνια μετά. Ωστόσο, η Τουρκία βιάζεται να προχωρήσει άμεσα με την κατασκευή του υπό συζήτηση αγωγού αφού κάτι τέτοιο θα εκτοξεύσει τη γεωπολιτική της αξία στα ύψη. Τόσο το ΝΑΤΟ όσο και η ΕΕ θα εκστασιαστούν από την παράδοση ενός αγωγού που θα λειτουργεί ως εναλλακτική δίοδος πετρελαίου για την Ευρώπη, από τους αγωγούς της Ρωσίας.


 Μετάφραση Ελπινίκη Καρακώστα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου