Πέμπτη 16 Μαΐου 2013

Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται τόσο από τον οφειλέτη όσο και από τους δανειστές



Του Γιάννη Παπαδόπουλου, επίκουρου καθηγητή ΠΑΜΑΚ

Τις ώρες που γράφονται αυτές οι γραμμές, το Eurogroup αποφασίζει την εκταμίευση διπλής δόσης για την Ελλάδα συνολικού ύψους 7,6 δισ. ευρώ. Αυτό, αν τελικά γίνει, θα είναι μια πρωτιά.


Ο βασικός λόγος για αυτή την απόφαση είναι η προσωρινή κάλυψη ενός χρηματοδοτικού κενού για την ομαλή αποπληρωμή ομολόγων ύψους 1,5 δισ. ευρώ στις 20 Μαΐου. Σε απόφαση του Δεκεμβρίου 2012, με την οποία εξειδικεύθηκαν οι όροι της δανειακής υποστήριξης της Ελλάδας στα πλαίσια του μνημονίου 3, το Eurogroup είχε προβλέψει ρητά τη μετακύλιση των λήξεων των ελληνικών ομολόγων που κατείχαν στο χαρτοφυλάκιό τους οι εθνικές κεντρικές τράπεζες του ευρωσυστήματος ήδη πριν από το ξέσπασμα της κρίσης στην Ελλάδα. Όλο το χρηματοδοτικό πρόγραμμα είχε σχεδιαστεί με βάση αυτή την πρόβλεψη περί μη εξόφλησης ομολόγων, που μόνο για φέτος ανέρχονται στο ποσόν των 2,1 δισ. ευρώ.

Όμως, παρά τη σαφή απόφαση του Eurogroup τον περασμένο Δεκέμβριο και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη που αυτή είχε γεννήσει στην ελληνική κυβέρνηση και στις διεθνείς αγορές, οι κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της ευρωζώνης ουδέποτε έλαβαν μιαν απόφαση για να οριστικοποιήσουν και τυπικά, σύμφωνα με το καταστατικό της ΕΚΤ, την ήπια αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους με την επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής. Το αποτέλεσμα είναι ότι η Ελλάδα αναγκάστηκε ήδη να αποπληρώσει ομόλογα ύψους 302 εκατ. ευρώ τον περασμένο Φεβρουάριο, ενώ αν δεν βρεθούν πρόσθετοι πόροι εντός μίας εβδομάδας, η χώρα θα αναγκαστεί να κηρύξει μονομερή στάση πληρωμών προς τους δανειστές της. Δεδομένου ότι τα ταμειακά αποθέματα από το πρωτογενές πλεόνασμα έχουν ουσιαστικά εξανεμιστεί λόγω της ύφεσης και των πληρωμών ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων των προμηθευτών του ελληνικού δημοσίου, αλλά και ότι το ΔΝΤ ακολουθεί τις δικές του εσωτερικές διαδικασίες με το δικό του χρονοδιάγραμμα αποφάσεων, άλλες πηγές χρηματοδότησης δεν υπάρχουν, παρεκτός η έκδοση βραχυπρόθεσμων εντόκων γραμματίων.


Συνεπώς, για μιαν ακόμα φορά παρατηρείται σοβαρή έλλειψη συντονισμού στο εσωτερικό της τρόικας, αιφνιδιασμός και μονομερής ανατροπή των συμπεφωνημένων, αυτή τη φορά από την πλευρά της ΕΚΤ. Αυτή η εξέλιξη, σε συνδυασμό και με τη διαφαινόμενη καθυστέρηση στη διαμόρφωση των κανόνων της τραπεζικής ένωσης, έχει μια διπλή αρνητική συνέπεια: πρώτον, πλήττει την εμπιστοσύνη των αγορών στην ομαλή πορεία της Ελλάδας προς τη σταδιακή έξοδο από την κρίση και, δεύτερον, ανατρέπει τις χρονικές αντιλήψεις επί των οποίων εδράζονται τα χρονοδιαγράμματα των απαιτούμενων δράσεων. Έτσι, σημαίνει πάλι συναγερμός για την εκπλήρωση βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, εκτρέποντας σημαντικό μέρος των διαθέσιμων κεφαλαίων από απαραίτητες αναπτυξιακές δράσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και από πληρωμές οφειλών του δημοσίου προς επιχειρήσεις που έχουν μείνει χωρίς ρευστότητα. Παράλληλα, επιπλέον εκδόσεις γραμματίων του δημοσίου για την άμεση ανεύρεση κεφαλαίων στεγνώνει ακόμα περισσότερο τις τράπεζες από κεφάλαια, που θα μπορούσαν να διατεθούν, ιδίως μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης, σε δανεισμό επιχειρηματικών σχεδίων για επενδύσεις.


Από την αρχή αυτής της ατέρμονης κρίσης, πολύς λόγος έχει γίνει για την ασυνέπεια της Ελλάδας στην εκπλήρωση των μνημονιακών της υποχρεώσεων και την ανασφάλεια που αυτή γεννούσε στις αγορές. Όμως η αρχή pacta sunt servanda (οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται) ισχύει και από την πλευρά των δανειστών, όχι μόνο του οφειλέτη.


http://www.makthes.gr/news/opinions/104239/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου